Książka jest poświęcona jednemu z najdoskonalszych układów scalonych, jaki pojawił się w historii elektroniki timerowi 555. Jest on produkowany od ponad 30 lat, jest lub był w ofercie produkcyjnej blisko 40 firm i nadal nic nie zapowiada końca jego kariery. W książce przedstawiono charakterystyki i dane katalogowe timerów 555 dostępnych na rynku, omówiono typowe i nietypowe układy ich pracy, zawarto w niej także informacje o nietypowych i mało znanych w naszym kraju wersjach tego układu.

The book is dedicated to one of the best integrated circuits, which appeared in the history of electronic engineering, -  timer 555. It has been produced for over 30 years, is or has been in production offer of nearly 40 companies and it appears to be not the end of its career. The book presents the characteristics and data sheets of 555 timers on the market, discusses typical and atypical arrangements of their work, it also contains information about unusual and less known in our country versions of this  circuit.

 WIĘCEJ >>> MORE>>>

Główna O nas Kontakt Projekty Projekty Zagraniczne Timer NE555 ST6 Realizer Historia Linki

REGULATOR NAPIĘCIA ZMIENNEGO 0 – 230 V

    Zaletą przedstawionego regulatora jest regulacja amplitudy zmiennego napięcia przy, którym nie zmienia się forma wyjściowego sygnału, w odróżnieniu od fazowo-impulsowego regulatora i brak zakłóceń radiowych. Wadą układu jest niska sprawność.  Elementem regulacyjnym jest tranzystor mocy T1 w gałęzi mostka prostowniczego D1-D4.  Kiedy tranzystor jest zatkany, prąd przez diody D1-D4 i obciążenie nie płynie. Jeśli na bazę tranzystora podamy napięcie regulowane to on się otwiera i przez jego złącze kоlektor-emiter, mostek prostowniczy i obciążenie zaczynie płynąć prąd . Napięcie na wyjściu regulatora (na obciążeniu) zwiększa się. Kiedy tranzystor jest otwarty i znajduje się w stanie nasycenia, na obciążeniu praktycznie jest pełne napięcie wchodzące.

    Regulacyjny sygnał formuje blok zasilania małej mocy wykonany na transformatorze Тr1, prostowniku na diodach D6 – D9 i wygładzającym kondensatorze С1. Potencjometr P1 reguluje prąd bazy tranzystora T1, а pośrednio amplitudę wychodzącego napięcia. Przy zmianie oporności w kierunku górnego położenia suwaka potencjometru według schematu napięcie na wyjściu zmniejsza się, a w kierunku dolnego położenia zwiększa się. Rezystor R1 ogranicza maksymalny prąd regulacji.

    Dioda D5 zmniejsza kąt regulacji tranzystora.

    Tranzystor T1 należy zamontować na radiatorze o powierzchni 200 cm2. Diody D1-D4 należy też umieścić na radiatorach.  Jeżeli układ zmontowano bez błędów zaczyna on pracować od razu i praktycznie nie potrzebuje regulacji. Może się jednak okazać, że trzeba dobrać rezystor R1.

    Dla tranzystora КТ840Б moc oddawana do obciążenia nie powinna być większa niż 60 W. Można go zastąpić tranzystorami КТ812Б, КТ824А, КТ824Б, КТ828А, КТ828Б z dopuszczalną mocą strat 50 W; КТ856А - 75 W; КТ834А, КТ834Б - 100 W; КТ847А - W. Zamiast tych tranzystorów można zastosować inne o podobnych parametrach. Diody D1 – D4,D5 - Д245А lub inne o podobnych parametrach.

    Moc obciążenia można zwiększyć, jeżeli regulacyjne tranzystory tego samego typu włączymy równolegle: kolektory razem i emitery razem, а bazy połączymy przez oddzielne diody i rezystory do środkowego wyprowadzenia potencjometru P1.

    W urządzeniu można zastosować transformator małej mocy z wyjściowym napięciem 5 – 8 V. Nadaje się tu typowy transformator dzwonkowy. Zamiast diod D6 – D9 można zastosować blok prostowniczy o dopuszczalnym prądzie, nie mniejszym niż prąd bazy tranzystora regulacyjnego T1. To samo dotyczy diody D5.    Коndensator С1 powinien być na napięcie nie mniejsze niż 15 V. Potencjometr P1 powinien mieć moc 2 W.  W celu poprawy sinusoidy wychodzącego napięcia należy dobrać kondensator C1.

Uwaga !!!

 Przy montażu i próbach należy zastosować szczególne środki ostrożności, ponieważ elementy regulatora znajdują się pod napięciem sieci 230V. Potencjometr R1 powinien mieć plastikowe.

Opracowano na podstawie :

“Беспомеховый регулятор напряжения” “Радио” Nr 11 1999r.

Autor: А. Чекаров, г. Златоуст Челябинской обл.

Opracowanie i tłumaczenie: Tadeusz LECH

chelt@interia.pl